Thực hành lâm sàng gắn liền với sinh viên Y khoa. Nói đến sinh viên Y là nói đến bệnh viện, nói đến lâm sàng, nói đến những buổi trực. Những ngày đầu mới đi bệnh viện, sinh viên còn có rất nhiều bỡ ngỡ. Hi vọng những chia sẻ này sẽ giúp sinh viên Điều dưỡng - Đại học Đông Á có cách học phù hợp hơn và thích nghi nhanh hơn với môi trường bệnh viện.
Kiến thức
“Văn ôn, võ luyện”, việc ôn tập kiến thức để “khởi động” cho một năm học mới là rất quan trọng. Sinh viên nên đọc chỉ tiêu thực tập trước khi đi khoa phòng và cố gắng hoàn thành mục tiêu cho mỗi đợt thực tập. Đối với môn Điều dưỡng cơ bản, sử dụng bảng kiểm, xem lại lý thuyết và quy trình điều dưỡng. Mỗi bệnh viện, mỗi khoa phòng đều có những đặc điểm riêng, các em nên đọc và tìm hiều về những mặt bệnh ở khoa phòng đó.
Mục tiêu
Phải đặt ra mục tiêu cho mỗi đợt thực tập, mỗi tháng, mỗi tuần, mỗi ngày. Mục tiêu cần phải cụ thể, rõ ràng, khả thi, đo lường được, có thời hạn. Ví dụ, ngày hôm nay phải thực hiện được 3 ca tiêm tĩnh mạch, 1 ca tiêm bắp, kiến tập được 1 ca đặt sonde dạ dày... Mỗi tuần phải lập được 2 bản kế hoạch chăm sóc bệnh nhân ở khoa đó…
Nội quy
Tuân thủ nội quy bệnh viện, khoa phòng. Hạn chế sử dụng điện thoại khi đi thực tập. Đi học và trực đúng thời gian quy định. Tuyệt đối không được bỏ trực. Mỗi buổi trực, sinh viên phải ghi vào sổ trực và có xác nhận của điều dưỡng trực.
Trang Phục
Mặc áo quần blouse, đội mũ, mang khẩu trang, đeo thẻ sinh viên theo quy định. Đầu tóc gọn gàng, không để móng tay dài, không mặc quần áo blouse ra ngoài khi vực bệnh viện.
Sổ lâm sàng
Mỗi sinh viên nên có một quyển sổ bỏ túi khi đi lâm sàng để ghi chép thông tin, những điều học được và ghi chú cần thiết. Nó sẽ như “người bạn đồng hành” cùng sinh viên trong thời gian đi thực tập.
Giao ban lâm sàng
Đây là cơ hội để sinh viên học được những bệnh mới, ôn lại được những kiến thức cũ, học hỏi được cách làm bệnh án, kế hoạch chăm sóc, học hỏi được kinh nghiệm của các bác sỹ, điều dưỡng và bạn bè.
Kỹ năng giao tiếp với người bệnh và nhân viên y tế
Đây là một trong những kỹ năng quan trọng nhất khi đi lâm sàng. Ăn mặc chỉnh tề, thái độ lễ phép, ân cần, niềm nở sẽ giúp các em có được niềm tin của các anh chị nhân viên và người bệnh. Trước khi tiến hành những thủ thuật trên người bệnh, các em cần chào hỏi, giải thích cho bệnh nhân, chuẩn bị tư thế và tâm lý người bệnh tốt để họ yên tâm hợp tác.
Khi hỏi thông tin để lập kế hoạch chăm sóc, các em nên chuẩn bị trước những câu hỏi cần hỏi và nên đi theo nhóm để tránh hỏi bệnh nhân nhiều lần, ghi chép lại để tránh bỏ sót thông tin. Nên đọc trước tài liệu về bệnh đó và tham khảo thêm bệnh án. Tránh việc trêu đùa trong phòng bệnh, tránh bàn luận về tình trạng bệnh trước mặt người bệnh, tránh “hội chứng hành lang”.
Thực hành chủ động
Học đi đôi với hành. Sinh viên phải chủ động thực hiện các kỹ thuật điều dưỡng trên người bệnh dưới sự hướng dẫn của giảng viên và các anh chị điều dưỡng tại bệnh phòng. Mỗi bệnh nhân, mỗi mặt bệnh… đều có những đặc điểm riêng, do đó cần thật sự cụ thể. Ví dụ: bệnh nhân sốt cao thì nhiệt độ cụ thể là bao nhiêu độ.
Cần chủ động hỏi những điều các em chưa rõ, tham khảo thêm bệnh án, hồ sơ điều dưỡng. Số lượng sinh viên thực tập tại bệnh viện đông, đến từ nhiều trường khác nhau, các em cần có sự chủ động và tranh thủ thời gian rảnh để thực hành tư vấn, giáo dục sức khỏe cho người bệnh, trao đổi bài với nhóm.
Tự bảo vệ mình
Điều dưỡng là những người tiếp xúc hàng ngày với người bệnh và trực tiếp thực hiện các kỹ thuật trên người bệnh. Vì thế, các em phải cẩn thẩn, chỉ thực hiện các kỹ thuật các quy trình các em nắm rõ dưới sự hướng dẫn của điều dưỡng tại bệnh phòng. Đeo găng tay khi tiêm truyền, mang khẩu trang đặc biệt ở những khoa như Hô hấp, Cấp cứu... Nếu tay có vết thương, vết xây xước, nên băng bó lại, dán urgo. Khi xảy ra các sự cố như bị kim tiêm đâm vào tay, các em nặn máu, rửa tay dưới vòi nước, sát khuẩn bằng cồn, báo ngay cho điều dưỡng tại bệnh phòng và giảng viên hướng dẫn.
Hi vọng các em không những học được những điều hữu ích, chuẩn bị hành trang cho nghề nghiệp trong tương lai mà còn để lại ấn tượng tốt cho thầy cô, nhân viên bệnh viện, bạn bè, bệnh nhân ở kiến thức, kỹ năng và nhất là ý thức học tập tốt ngay từ ban đầu.
Chúc các em có một kỳ học bổ ích và lý thú!
Thành An (Khoa Điều dưỡng)